Eric Owen Moss

"Bence Mimarlık Yaşamanın Bir Yolu. Sorgulamak, Araştırmak, Hayal Etmek, Tüm Bunlarla Yaşamak"

Amerikalı mimar Eric Owen Moss'un mimarlık düşüncelerini belli tanımlar üzerinden anlatmak güç. Modernizmin referanslarını reddeden Moss, çağdaş mimarlığın öncülerinden biri. Her biri farklı ölçüde çelik strüktürler, farklı geometrik formlarda iç ve dış bükey camlar, birbirleriyle çarpışan bütünlüksüz duvarlar, birbirinden bağımsız katlar ve ahşap, çelik, cam, alçı ve akrilik gibi çeşitli yapı malzemelerini bir araya getiren yapıları, tümden alakasız karmaşık hacimleriyle dikkat çekiyor. Aslında Moss, "Bilmemek"ten beslenen ilhamla kendi tasarım teorisini oluşturuyor. Bu "Bilmemek" biçimini "Bir bilme biçimi" olarak ifade ettiği Gnostik mimarlığı ise şöyle tanımlıyor: "Gnostik mimarlık harekete, metodolojiye, sürece, tekniğe veya teknolojiye inanç ile ilgili değildir. Mimarlığı sürekli devinim halinde tutmak için bir stratejidir."

http://ericowenmoss.com/project-detail/pterodactyl/

Eric Moss'u sadece "karmaşık" bulunan yapılarıyla anlatmak yanlış olur. Malzemesi sözcük olan, yapbozlar, eğriler, sarmallar ve bütünlüksüz, parçalara ayrılmış yekpare bir akıl: Anomali. Yapılarının spontaneliği, tahmin edilemezliği, sözcük ve biçim imgeleri Eric Moss'un asıl ilham kaynağıdır. Esasında, insanın ve ilhamın söz konusu olduğu bütün etkinlikler, birbirlerine dönüştürülebilir imgelerle doludur. Mimari de edebiyat ve görsel imgelerin bu dönüşümün örnekleriyle doludur. Esasında, Moss'un yapılarında gördüğümüz bu imgelerin dönüşümün örnekleridir.

http://ericowenmoss.com/project-detail/gasometer-d-1/

Öte yandan, anlamın peşindeki insan zihni, doğayı alışılagelmiş yollardan yorumlamayı bir kenara bırakınca, zanaat, sanatı doğurmuştu. Birbirinden farklı sanat dalları, doğayı farklı araçlarla yorumlamaya başladı. İnsan önce çizgilere, sonra renklere hükmetti; resim ortaya çıktı. İnsan önce sessizliğe, sonra sese hükmetti; müzik ortaya çıktı. İnsan önce söze, sonra yazıya hükmetti; edebiyat ortaya çıktı. Her ne kadar mimarlığın tarihinde insanın barınma ihtiyacından doğan girişimler olsa da, bugün gelinen noktada sanat olarak mimari, insan boyutlarının ötesinde, coşkun bir sanatsal ifadeler çağlayanı olarak görülebilir. Kabul görmüş bir çok realiteyi reddeden, yeni düşünme biçimleri geliştiren tasarım teorisiyle deneysel mimarlık ürünleri ortaya koyan Eric Moss ise bununla ilgili olarak şöyle diyor: "Dünya değişiyor, tüm kalıplar değişiyor ama evet bu değişime rağmen bazılarımız temellerin değişmeyeceğini tartışıyoruz. Ama diğer taraftan koşullar hep değişecek, teknoloji ilerleyecek vs. Eğer dünyanın değiştiğini düşünüyorsanız mimarlığında bunun bir parçası olduğunu kabul etmeniz gerekmekte. Yani kimse mimarlığın aslında tam olarak ne demek olduğunu bilmiyor. İleride biri belki bilecek gibi görünüyor hep. Böyle bir sirkülasyon içerisinde 'Duvar nedir? Zemin nedir? Konut nedir?' gibi sorular dolaşırken biri çıkıp 'ben bunların cevaplarını biliyorum' diyebiliyor. Eğer bana soracak olursanız ben bunların hiç birinin cevabını bilmiyorum derim. Ciddiyim. Diğer insanların bu sorulara vereceği cevapları biliyorum ama benim bir cevabım yok."

Deneysel mimarlığın sadece fikir üretmek olmadığını da söyleyen Moss, radikal bir mimar olmak isteyenlere şu üç kuralı göz önünde bulundurması gerektiğine vurgu yapıyor: "Öncelikle bir fikriniz, hayalgücünüz olmalı. İkinci olarak hayal ettiğiniz şeyin nasıl uygulanabileceğine dair bir fikir yürütebilmelisiniz. Kapasiteniz olmalı. Son olarak ise siyasi konjonktürü çok iyi anlamanız gerekmekte. Bu süreçte herhangi birinde başarırsız olursanız proje de başarısız olur."

Buluşmadan önce katılımcılara sunulan kaynaklar: