Takaharu Tezuka

“Mimarlık, insan ve yaşam stilleri ile ilgilidir.”

1964, Japonya doğumlu Tezuka, insan hareketlerini çok iyi analiz ederek kendine özgü bir mimari dil oluşturmuştur. Japonya’da bulunan Fuji Anaokulu’nu, tipik bir anaokulu mimarisinin aksine, çocukları keşfetmeye ve etkileşime teşvik eden bir tasarım olarak görüyoruz. Tezuka’nın, tek katlı dairesel biçimli yapısında, çocukların hareketlerini gözlemlediği açıkça görülüyor. Tasarımlarında insan hareketleri ve yaşam stillerine önem verdiğini söyleyen Tezuka, yine bir konuşmasında Fuji Anaokulu ile ilgili olarak “Çatısı bir bakıma sonsuz bir yuvarlaktır. Anne babaysanız çocukların çember çizmeye bayıldığını biliyorsunuzdur.” demiştir. Sadece biçimsel değil, sınıflar arasında bir sınır olmaması ve çocukların olabildiğince serbest hareket edebilecekleri alanların tasarlanması da, kullanıcı olan çocukların tasarıma yön verdiğini gösteriyor. Yine konuşmasında belirttiği gibi “Onları kısıtlamayalım. Nasıl olsa daire çizip geri dönerler.” demiştir. Çocuk ölçeğinde sınırları olmayan bir yapı gibi görünse de yapının kentten ayrılan net sınırlarıyla içe dönük bir yapı olduğunu söyleyebiliriz. Kısaca birçok fikrin bir arada bulunduğu bir tasarımdır.

Takaharu Tezuka Fuji Anaokulu

Japonya’da bulunan Fuji Anaokulu’nu, tipik bir anaokulu mimarisinin aksine, çocukları keşfetmeye ve etkileşime teşvik eden bir tasarım olarak görüyoruz. Tezuka’nın, tek katlı dairesel biçimli yapısında, çocukların hareketlerini gözlemlediği açıkça görülüyor. Tasarımlarında insan hareketleri ve yaşam stillerine önem verdiğini söyleyen Tezuka, yine bir konuşmasında Fuji Anaokulu ile ilgili olarak “Çatısı bir bakıma sonsuz bir yuvarlaktır. Anne babaysanız çocukların çember çizmeye bayıldığını biliyorsunuzdur.” demiştir. Sadece biçimsel değil, sınıflar arasında bir sınır olmaması ve çocukların olabildiğince serbest hareket edebilecekleri alanların tasarlanması da, kullanıcı olan çocukların tasarıma yön verdiğini gösteriyor. Yine konuşmasında belirttiği gibi “Onları kısıtlamayalım. Nasıl olsa daire çizip geri dönerler.” demiştir. Çocuk ölçeğinde sınırları olmayan bir yapı gibi görünse de yapının kentten ayrılan net sınırlarıyla içe dönük bir yapı olduğunu söyleyebiliriz. Kısaca birçok fikrin bir arada bulunduğu bir tasarımdır.

Tezuka’nın tasarımlarına yön veren bir diğer unsur da doğadır. Doğanın yaratıcılığını, saflığını, doğurganlığını baz alır. Yapılarında çokça açıklık kullanarak ve iç-dış algısını kırarak kullanıcıya doğada olma hissini verir. Bunu bir müze yapısı olan Katsuhisa Kida’da görebiliriz. Kullandığı malzemeyle doğa içinde kamufle olur. Yapının konumlanması bir nevi doğayı içine almaktadır. Yapılarında büyük açıkların olması bazı yapılarında başarılı bulunsa da konut yapılarında mahremiyet konusunda tartışmaya yol açabilir. Ama bunu bağlam üzerinden düşündüğümüzde farklı kültürde kullanıcı profili bulunmakta ve Japonya’daki sıkışık doku içinde bu şeffaf yapılar doğayla iç içe olmayı sağlamaktadır.

Tezuka’nın insan ve yaşam odaklı tasarım anlayışını yapılarında başarılı bir şekilde uyguladığını söylenebilir.

Dokuz Eylül Üniversitesi Takaharu Tezuka Bulusması (2018). Resim © Mimarlar Ne Der +?

Katılımcılara buluşmadan önce sunulan kaynaklar:

http://www.tezuka-arch.com/english/
https://www.archdaily.com/office/tezuka-architects
https://www.archdaily.com/tag/takaharu-tezuka
http://www.arkitera.com/haber/29102/tsunamide-hasar-gormus-sedir-agaclarindan-anaokulu
http://www.arkitera.com/haber/1412/agacin-cevresinde-oyun-alani
http://kot0.com/agaci-cevreleyen-bir-anaokulu/
http://www.mimarizm.com/etkinlikler/toplantilar/dunyaca-unlu-japon-mimar-takaharu-tezuka-nostaljik-gelecegi-anlatacak_119530
https://www.dezeen.com/2017/10/02/fuji-kindergarten-tokyo-tezuka-architects-oval-roof-deck-playground/
http://www.nytimes.com/2007/10/19/arts/19iht-tezuka.1.7962051.html?pagewanted=all
https://www.architonic.com/en/project/tezuka-architects-fuji-kindergarten/5100019
https://architecture.mit.edu/architecture-and-urbanism/lecture/best-kindergarten-youve-ever-seen