Sedat Hakkı Eldem

Sedat Hakkı Eldem ve Milli Mimarlık

Sedad Hakkı Eldem’in Milli Mimari yönünde gelişmiş bakış açısı ve bu bakış açısının oluşumunda rol oynamış olan faktörlerin neler olabileceği konuşuldu. Bu noktada Eldem’in, bir kısmını yurtdışında geçirdiği gençlik dönemi süresince çektiği vatan özleminin sonucu olarak, Milli Mimariyi kendi yaşamıyla özdeşleştirmiş olabilirliği yönünde yorumlar yapıldı. Eldem’in aslında II. Ulusal Mimari Akımının temsilcilerinden olduğu belirtilip, kendisinin Milli Mimari yaklaşımı, bir önceki akımın temsilcilerine göre daha ılımlı bir şekilde ele aldığının üzerinde durularak, Milli Mimarlık çabasının daha çok geçmişi belgeleyerek geleceğe aktarmak olarak da algılanabileceğinden bahsedildi. I. Ulusal Mimari Akımın ise, geçmişin duygusal ve biçimsel bir taklidinden öteye geçememesi yönündeki görüşler üzerine konuşuldu. Eldem’in kendisini sanatçı olarak görmediğini belirttiği bir röportaj alıntısı okunarak neden böyle söylemiş olabileceği yönünde katılımcılarca görüş paylaşımı yapıldı. Yine Eldem’in, hayatının son zamanlarında vermiş olduğu bir röportajdaki, Milli Mimariye yalnızca mahalli malzemelerin kullanımıyla ulaşılabileceği yönündeki beyanının, hayatının geri kalanı boyunca Milli Mimarinin çok ateşli bir savunucusu olmuş olması göz önünde bulundurularak, nasıl yorumlanması gerektiği tartışma konusu oldu. Milli Mimari akımının doğuşunda, o dönemde uluslararası düzeyde yükselişte olan nasyonalizm akımının bir sonucu olan yerellik ve yerde hak iddia etme hususunda mimarinin öneminin kavranmasının etkilerinden söz edildi. Bu dönemi takip eden dönemlerde dünyada yayılmaya başlayan modernist çizgideki uluslararası mimari yaklaşımı Türkiye’ye getiren Hilton Otel’in tasarımcılarının arasında yer almayı kabul ederek, Eldem’in kendi görüşleriyle çelişip çelişmediği üzerine tartışıldı. İstanbul Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi binasının anıtsallığı ve barındırdığı totaliter mimari ögeleriyle beraber, Eldem’in sık kullandığı Milli Mimari unsurlarından olan pencere düzenleri ve saçak biçimlenmelerinden bahsedildi. Son olarak da Milli Mimarinin bir devlet politikası olup olmadığı ve Sedat Hakkı Eldem’in bu nedenle önemli bir aktöre dönüştürülmüş olabilirliği tartışılarak, devletin zaman zaman değişen politikaları işaret edilerek böyle bir tespitin net olarak yapılamayacağı üzerinde duruldu.

Toplantı Sonu Yazılan Düşünceler

Katılımcılara Buluşmadan Önce Sunulan Kaynaklar

Katılımcılar